Quy trình gia công CNC chi tiết [7 Bước] từ A-Z cho người mới

Cập nhật lần cuối 8 Tháng mười một, 2025 bởi Nguyễn Minh Triệu

Trong thời đại công nghiệp 4.0, gia công CNC không chỉ là một phương pháp, mà là yếu tố cốt lõi quyết định độ chính xác và năng suất của sản phẩm cơ khí.

Vậy, gia công CNC là gì? Hiểu đơn giản, đây là quá trình sản xuất tự động hóa, sử dụng máy móc được điều khiển hoàn toàn bằng máy tính để tạo ra các chi tiết cơ khí từ vật liệu thô.

Nhưng từ một bản vẽ kỹ thuật đến một sản phẩm hoàn thiện, chính xác, quy trình đó diễn ra như thế nào? Việc hiểu rõ quy trình gia công CNC vô cùng quan trọng, vì nó giúp bạn kiểm soát chất lượng, tối ưu hóa chi phí và quan trọng nhất là chọn đúng đối tác gia công.

Bài viết này, với kinh nghiệm thực tiễn từ Công ty TNHH Thương Mại Và Sản Xuất Minh Triệu, sẽ “bóc tách” chi tiết 7 bước cốt lõi trong một quy trình gia công cơ khí chính xác CNC chuyên nghiệp.

Gia công CNC là gì? (Tóm tắt nhanh)

Trước khi đi vào quy trình, chúng ta hãy làm rõ khái niệm cốt lõi. CNC là viết tắt của Computer Numerical Control (Điều khiển số bằng máy tính). Công nghệ này sử dụng các chương trình máy tính để điều khiển các công cụ máy móc (như dao phay, dao tiện) để loại bỏ vật liệu khỏi phôi và tạo ra chi tiết mong muốn.

Các phương pháp gia công CNC phổ biến nhất bao gồm:

• Phay CNC (Milling): Dao cụ quay tròn và di chuyển để loại bỏ vật liệu. Phù hợp cho các chi tiết dạng khối, mặt phẳng, hốc, biên dạng phức tạp…
• Tiện CNC (Turning): Phôi quay tròn và dao cụ di chuyển để cắt. Phù hợp cho các chi tiết dạng tròn xoay (trục, ống, buli…).
• Cắt dây CNC (Wire EDM): Sử dụng dây kim loại mảnh để cắt vật liệu bằng tia lửa điện, chuyên dùng cho các vật liệu siêu cứng hoặc các góc cắt phức tạp.

Lợi ích chính của gia công CNC là không thể bàn cãi: Độ chính xác cực cao (đến hàng micromet), tốc độ sản xuất nhanh, khả năng lặp lại hàng loạt hoàn hảo và gia công được các chi tiết có biên dạng phức tạp mà phương pháp truyền thống không thể làm được.

Chi tiết 7 bước trong quy trình gia công CNC tiêu chuẩn

Tại Minh Triệu, mọi đơn hàng gia công đều tuân thủ một quy trình 7 bước nghiêm ngặt để đảm bảo chất lượng đầu ra cao nhất. Đây cũng là quy trình tiêu chuẩn của ngành gia công cơ khí chính xác CNC.

Bước 1: Phân tích & Thiết kế bản vẽ (CAD)

Mọi thứ bắt đầu từ ý tưởng của khách hàng.

• Tiếp nhận yêu cầu: Chúng tôi tiếp nhận bản vẽ kỹ thuật 2D (như .pdf, .dwg) hoặc mô hình 3D (như .step, .iges, .sldprt) từ khách hàng.
• Phân tích và Thiết kế: Sử dụng các phần mềm CAD (Computer-Aided Design) chuyên dụng như SolidWorks, AutoCAD, đội ngũ kỹ sư sẽ tạo hoặc kiểm tra lại mô hình 3D.
• Tư vấn DFM (Minh Triệu): Đây là một bước cực kỳ quan trọng mà Minh Triệu gọi là tư vấn DFM (Design for Manufacturability – Tối ưu hóa thiết kế cho sản xuất). Kỹ sư của chúng tôi sẽ phân tích bản vẽ để phát hiện các yếu tố có thể gây khó khăn hoặc tốn kém khi gia công (ví dụ: góc bo quá nhỏ, thành quá mỏng, dung sai quá chặt không cần thiết). Chúng tôi sẽ tư vấn cho khách hàng tinh chỉnh thiết kế để giảm chi phí vật liệu, rút ngắn thời gian gia công mà vẫn đảm bảo yêu cầu kỹ thuật.

Bước 2: Lập trình gia công (CAM)

Sau khi bản vẽ 3D đã được “chốt”, chúng ta cần “chỉ” cho máy CNC biết phải làm gì.

• Lập trình CAM: Kỹ sư lập trình sử dụng phần mềm CAM (Computer-Aided Manufacturing) để phân tích mô hình CAD. Họ sẽ quyết định chiến lược gia công tối ưu: chọn loại dao cụ (dao phay ngón, dao cầu, mũi khoan…), thứ tự các nguyên công, tốc độ cắt, lượng ăn dao, và các thông số kỹ thuật khác.
• Xuất G-code: Đầu ra của quá trình này là một tệp văn bản chứa hàng ngàn dòng lệnh, gọi là “G-code”. Đây chính là ngôn ngữ mà máy CNC có thể “hiểu” và thực thi (ví dụ: G01 X10.0 Y5.0 F100 – di chuyển thẳng đến tọa độ X=10, Y=5 với tốc độ 100mm/phút).
• Mô phỏng: Trước khi đưa ra xưởng, chương trình sẽ được mô phỏng 100% trên phần mềm. Bước này giúp phát hiện và tránh các sai sót nguy hiểm như va chạm dao, gãy dao, hoặc ăn lẹm vào chi tiết.

Bước 3: Chuẩn bị máy CNC và vật tư

Khi chương trình đã sẵn sàng, kỹ thuật viên tại xưởng bắt đầu công đoạn setup.

• Setup máy: Chọn máy CNC phù hợp (máy phay 3 trục, 4 trục, máy tiện…). Lắp các dao cụ cần thiết vào ổ dao (Tool Magazine) theo đúng thứ tự đã lập trình.
• Setup phôi: Chọn đúng loại vật liệu (thép SKD11, nhôm A6061, Inox 304, nhựa POM…) và kích thước phôi (workpiece). Kẹp chặt phôi lên bàn máy bằng các bộ đồ gá (fixtures) chuyên dụng như ê-tô, mâm cặp.
• Set gốc tọa độ: Đây là bước cực kỳ quan trọng. Kỹ thuật viên sử dụng các đầu dò (probe) để thiết lập gốc tọa độ (Work Coordinate System – WCS) chính xác cho phôi. Máy CNC phải “biết” chính xác phôi đang nằm ở đâu trong không gian làm việc của nó.

Bước 4: Vận hành gia công chi tiết

Đây là lúc công nghệ thể hiện sức mạnh của mình.

• Nạp chương trình: Kỹ thuật viên tải tệp G-code vào bộ điều khiển của máy CNC.
• Chạy thử (Dry Run): Để đảm bảo an toàn tuyệt đối, máy thường được cho chạy thử (không cắt vào phôi) hoặc chạy với tốc độ chậm ở những lớp cắt đầu tiên.
• Gia công thực tế: Máy bắt đầu quá trình gia công tự động. Dung dịch tưới nguội (coolant) được phun liên tục để làm mát dao cụ và phôi, đồng thời rửa trôi phoi (vật liệu thừa).
• Vai trò kỹ thuật viên (Minh Triệu): Dù máy chạy tự động, vai trò của kỹ thuật viên vận hành là không thể thay thế. Tại Minh Triệu, các kỹ thuật viên giàu kinh nghiệm sẽ giám sát liên tục quá trình, lắng nghe tiếng động lạ (dấu hiệu mòn dao, gãy dao) và kiểm tra kích thước sơ bộ để xử lý mọi vấn đề phát sinh ngay lập tức, đảm bảo chất lượng ổn định.

Bước 5: Kiểm tra chất lượng (QC)

Một sản phẩm tốt không chỉ do gia công, mà còn do kiểm soát. Đây là bước then chốt trong các bước gia công CNC để đảm bảo độ chính xác.

• Kiểm tra trong quá trình (In-process inspection): Kỹ thuật viên sẽ đo các kích thước quan trọng ngay sau khi một số nguyên công kết thúc.
• Kiểm tra cuối cùng (Final inspection): Sau khi chi tiết hoàn thành, bộ phận QC (Quality Control) độc lập sẽ tiếp nhận. Họ sử dụng các dụng cụ đo lường có độ chính xác cao như thước kẹp điện tử, panme, đồng hồ so, máy đo 2D và đặc biệt là máy đo 3D (CMM – Coordinate Measuring Machine) để xác minh mọi kích thước, dung sai, độ nhám bề mặt… đều đạt yêu cầu so với bản vẽ.
• Cam kết chất lượng (Minh Triệu): Quy trình QC nghiêm ngặt tại nhà máy Minh Triệu (đặt tại KCN Lai Xá, Hà Nội) là lời cam kết của chúng tôi. Mọi sản phẩm lỗi, dù nhỏ nhất, sẽ không được phép xuất xưởng.

Bước 6: Xử lý bề mặt & Hoàn thiện (Nếu có)

Gia công CNC chỉ là bước tạo hình. Nhiều chi tiết cần thêm các công đoạn “trang điểm” để đạt yêu cầu sử dụng.

Tùy theo yêu cầu của khách hàng, các bước hoàn thiện có thể bao gồm:

• Tẩy bavia (Deburring): Loại bỏ các cạnh sắc, phoi vụn còn sót lại.
• Xử lý bề mặt cơ bản: Mài bóng, đánh xước (hairline) hoặc phun cát/phun bi.
• Xử lý bề mặt nâng cao: Anode hóa (cho nhôm), mạ kẽm/niken (chống gỉ), nhuộm đen, sơn tĩnh điện, hoặc nhiệt luyện (tăng độ cứng).

Bước 7: Đóng gói và Giao hàng

Bước cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng.

• Làm sạch & Bảo quản: Sản phẩm sau khi được QC duyệt lần cuối sẽ được làm sạch, bôi dầu bảo quản (nếu cần).
• Đóng gói: Tiến hành đóng gói cẩn thận bằng các vật liệu chống va đập, chống trầy xước theo tiêu chuẩn. Đối với các chi tiết chính xác cao, việc đóng gói phải đảm bảo tuyệt đối an toàn.
• Giao hàng: Hoàn tất hồ sơ, biên bản nghiệm thu (CO, CQ) và giao hàng cho khách.

Tại sao nên chọn Minh Triệu là đối tác gia công CNC?

Việc hiểu rõ quy trình 7 bước trên giúp bạn dễ dàng đánh giá một nhà cung cấp. Nếu bạn đang tìm kiếm một đơn vị dịch vụ gia công CNC tại Hà Nội hoặc các tỉnh lân cận, Minh Triệu tự tin là đối tác đáng tin cậy.

1. Chuyên môn & Kinh nghiệm: Chúng tôi sở hữu đội ngũ kỹ sư và kỹ thuật viên được đào tạo bài bản, am hiểu sâu sắc không chỉ về vận hành máy mà còn về vật liệu và tối ưu hóa DFM (như đã nói ở Bước 1).
2. Hệ thống nhà xưởng hiện đại: Nhà máy của Minh Triệu tại Số 3, lô 5, Khu Công Nghiệp Lai Xá, Kim Chung, Hoài Đức, Hà Nội được trang bị hệ thống máy phay CNC, tiện CNC hiện đại, cho phép chúng tôi đáp ứng các đơn hàng đòi hỏi độ chính xác cao.
3. Cam kết chất lượng: Chất lượng là kim chỉ nam. Chúng tôi áp dụng quy trình QC (Bước 5) nghiêm ngặt, minh bạch và sẵn sàng cung cấp đầy đủ hồ sơ đo kiểm cho khách hàng.
4. Giải pháp toàn diện: Minh Triệu không chỉ là một xưởng gia công đơn thuần. Chúng tôi còn cung cấp các giải pháp tự động hóa cho nhà máy, giúp khách hàng tối ưu hóa toàn bộ dây chuyền sản xuất.

Câu hỏi thường gặp (FAQ) về Quy trình CNC

Để giúp bạn hiểu rõ hơn, Minh Triệu đã tổng hợp một số câu hỏi thường gặp:

1. Gia công CNC mất bao lâu?

Thời gian gia công phụ thuộc vào nhiều yếu tố: độ phức tạp của chi tiết, vật liệu (vật liệu cứng như Inox, thép SKD11 sẽ lâu hơn nhôm), số lượng, và yêu cầu xử lý bề mặt. Hãy gửi bản vẽ cho chúng tôi để nhận được báo cáo thời gian chính xác nhất.

2. Những vật liệu nào có thể gia công CNC?

Hầu hết các vật liệu kỹ thuật đều có thể gia công CNC, bao gồm:

• Kim loại: Nhôm (A6061, A7075), Thép (SS400, S50C, SKD11, SKD61), Inox (SUS304, 316, 440C), Đồng, Titan…
• Nhựa kỹ thuật: POM, PEEK, Delrin, Nhựa MC, Teflon (PTFE)…

3. Độ chính xác của gia công CNC là bao nhiêu?

Gia công CNC hiện đại có thể đạt độ chính xác rất cao. Tại Minh Triệu, chúng tôi có thể đạt dung sai tiêu chuẩn từ ±0.01mm đến ±0.05mm. Đối với các yêu cầu khắt khe hơn, chúng tôi có thể đạt dung sai tới ±0.005mm (5 micromet) tùy thuộc vào thiết kế.

Nhận tư vấn và báo giá gia công CNC ngay hôm nay!

Như vậy, quy trình gia công CNC là một chuỗi gồm nhiều bước liên kết chặt chẽ, từ thiết kế CAD, lập trình CAM, vận hành máy cho đến kiểm soát chất lượng. Mỗi bước đều đòi hỏi chuyên môn cao, sự cẩn trọng và hệ thống máy móc hiện đại.

Công ty TNHH Thương Mại Và Sản Xuất Minh Triệu tự hào là đơn vị cung cấp dịch vụ gia công cơ khí chính xác CNC uy tín, có khả năng đáp ứng những tiêu chuẩn kỹ thuật khắt khe nhất từ khách hàng trong và ngoài nước.

Quý khách hàng đang có nhu cầu tư vấn kỹ thuật hoặc cần báo giá gia công CNC cho dự án của mình?

Đừng ngần ngại, hãy liên hệ ngay với đội ngũ chuyên gia của Minh Triệu để nhận được sự hỗ trợ nhanh nhất và chuyên nghiệp nhất.

Liên hệ Công ty TNHH Thương Mại Và Sản Xuất Minh Triệu

• Hotline/Whatsapp/Line: +84 886 151 688
• Email: business@minhtrieu.vn
• Nhà máy: Số 3, lô 5, Khu Công Nghiệp Lai Xá, Kim Chung, Hoài Đức, Hà Nội
• Văn phòng: 52/346 Thiên Lôi, Vĩnh Niệm, Lê Chân, Hải Phòng